Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Wat Twente kan leren van het succesverhaal in Eindhoven

406420 866250 4

Twente kan nog veel leren van Eindhoven, zei premier Mark Rutte begin januari in een met ondernemers gevuld theater in Almelo. Niet iedereen vond dat leuk om te horen. De regionale trots is nu eenmaal snel gekrenkt. Maar waarin zit het verschil tussen twee hightech regio s?

Eerder die dag in januari sprak de premier met veertig Twentse topondernemers en legde ook in dat gesprek de link met het succesvolle Brainport Eindhoven, dat in economische zin zoveel succesvoller is dan Twente. Rutte had zijn voormalige adviseur en woordvoerder Paul van Nunen, sinds vorig jaar directeur van Brainport Eindhoven, zelfs meegenomen naar Twente.

Extra geld
Vanuit Twente wordt er met een schuine, om niet te zeggen jaloerse, blik gekeken naar Eindhoven. Na de Rotterdamse haven en Schiphol, heeft Brainport Eindhoven (de 21 gemeenten tellende conglomeratie) sinds twee jaar zelfs de status van Mainport. Waarmee het kabinet officieel erkent dat Eindhoven een zeer belangrijk knooppunt is in de economie.

Dat betekent ook extra geld uit Den Haag: 130 miljoen euro voor vier jaar. De eerste 40 miljoen is al binnen en wordt onder meer uitgegeven aan campagnes voor werving van buitenlandse kenniswerkers, internationale studenten, de Dutch Designweek in Eindhoven en Eindhoven Engine, een samenwerking tussen universiteit en industrie voor de ontwikkeling van praktische toepassingen voor wetenschappelijke uitvindingen.

Die Mainportstatus hebben we zelf verdiend , zegt Stijn Steen­bakkers (32), Eindhovens wethouder van economische zaken. We hebben het politiek afgedwongen met onze prestaties. Op de fractie van de Partij voor de Dieren na, was de hele Tweede Kamer akkoord.

Groei
De economische groei over 2017 in Brainport bedroeg 4,9 procent, tegen landelijk 3,1 procent. Wat ik mooi vind , zegt Steenbakkers, is dat de groei in de regiogemeenten nog 0,2 procent groter was dan in Eindhoven zelf. Als het goed met Eindhoven gaat, gaat het ook goed met de regio. Dat zal toch bij jullie niet anders zijn? Als het goed gaat met Enschede, zal het toch ook goed gaan met de omliggende gemeenten?

Ter illustratie: de economische groei over 2017 kwam in Twente uit op 3,4 procent, anderhalf procent lager dan in Brainport. Dat is relatief veel. Je moet de regio er wel bij zien te houden , adviseert Steenbakkers. Ze moeten in Eersel en Liessel ook trots zijn. Daarom vergadert Brainport ook nooit in Eindhoven, dat gebeurt altijd ergens op locatie in de regio.

Locatie
Dat Brainport Eindhoven er toe doet, blijkt alleen al uit de locatie waar het is gehuisvest. De 50 werknemers tellende organisatie opereert vanuit De Bruine Heer , het uit bruine baksteen opgetrokken kantoor in het centrum van Eindhoven, dat decennialang het hoofdkantoor van Philips was.

Hier schreed ooit Anton Philips door de gangen. Op de eerste verdieping is nu Paul van Nunen (44) de baas. Van Nunen, oud-directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst en woordvoerder van premier Rutte, is sinds vorig jaar directeur bij Brainport Eindhoven.

Van Nunen was er op verzoek van Mark Rutte dus bij, toen die in de eerste dagen van januari ten kantore van transporteur Bolk in Almelo sprak met de Twentse ondernemers. Twente moet zichzelf niet kleiner maken dan het is. Mijn ervaring is dat het om de kracht van de ideeën gaat. Kijk niet naar Den Haag, maar kijk wat je zelf kunt doen. Wat we hier, denk ik, voor hebben op Twente, is dat iedereen de centrumpositie van Eindhoven begrijpt , zegt van Nunen.

Je houdt altijd discussie, maar dat een groot deel van de voorzieningen in Eindhoven terecht komt, begrijpt iedereen. Al werkt dit verhaal natuurlijk alleen, als de andere gemeenten ook het gevoel hebben dat ze aan bod komen. Maar in Twente is het anders. Daar heb je naast Enschede nog andere gemeenten met een redelijke omvang.

Economische agenda
In de regio is het economisch beleid van Brainport Eindhoven wet. Al formuleert Van Nunen het wat voorzichtiger. De 21 gemeenten binnen Brainport houden er geen uitgebreide eigen economische agenda op na. Wij stellen jaarlijks onze economische agenda vast en hebben een eigen budget van 9,5 miljoen euro, waarvan 4,3 miljoen afkomstig is van de Brainport-gemeenten.

Die 21 Brainport-gemeenten dragen jaarlijks 2,54 euro per inwoner - in totaal zijn dat er 760.000 af. Eindhoven, Veldhoven, Best en Helmond betalen het dubbele. In de regio rond Eindhoven geen Almelo, dat bij geldgebrek geen 550.000 euro bijdraagt de Agenda van Twente, die teveel op Enschede zou zijn gericht. En ook geen Rijssen-Holten, dat niet meedoet aan de Agenda wegens gebrek aan vertrouwen , maar wel graag vier krenten uit de pap wil vissen - projecten waaraan het wél wil deelnemen en 95.000 euro voor over heeft.

Acht ton
Het niet meedoen van Almelo en Rijssen-Holten aan de gezamenlijk actieagenda, scheelt uiteindelijk acht ton, waarna er jaarlijks voor het actieprogramma nog 3,9 miljoen resteert. De bijdrage van de Twentse gemeenten aan het gezamenlijke actieprogramma bedraagt overigens 7,50 euro per inwoner, minstens een kwart meer dan in de Brainport.

Daarom vind ik niet dat we mogen klagen , zegt directeur Jaap Beernink van Novel-T, de Twentse tegenhanger van Brainport Eindhoven. Alleen van het wantrouwen tegenover Enschede krijg ik wel eens jeuk. Enschede betaalt jaarlijks 375.000 euro extra voor Novel-T en vindt het prima dat een deel van dat geld via de dingen die wij doen, in andere gemeenten landt. Voor die houding van Enschede zou wel eens wat meer waardering mogen zijn.

Dezelfde vijver
Twente en Eindhoven vissen vaak in dezelfde vijver. Bijvoorbeeld waar het om overheidssubsidie voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën gaat. Nu bijvoorbeeld om fotonische chips, de nieuwe heilige graal voor de informatica. Deze nieuwe chips, waarmee je licht kunt manipuleren, zijn nodig voor energiezuinige datacentra, 5G-netwerken en zelfrijdende auto s. Wie het snelst de beste fotonische chips weet te ontwikkelen, verovert de wereld.

Voorsprong
Nederland heeft een voorsprong op dit terrein. De overheid maakte eind vorig jaar onder de vlag van Photon Delta 35 miljoen euro vrij voor deze nieuwe technologie. In Twente bestond de angst dat het grootste deel van dit geld in Eindhoven zou landen , zoals Hans van den Vlekkert, directeur van de Enschedese fotonicabedrijven Lionix en Phix, het uitdrukt. Want tegen de power van Brainport, dat wordt gesteund door grootmachten als Philips, ASML, VDL en NXP, kunnen we hier simpelweg niet op.

Van den Vlekkert geeft de provincie een schouderklopje. Vooral doordat de provincie er flink aan heeft getrokken, is er van die 35 miljoen toch 13,6 miljoen in Overijssel terecht gekomen, dus we mogen niet klagen.

Niet door rietje
Jullie moeten vanuit Twente niet door een rietje naar fotonica kijken en wat wij daar hier mee doen , waarschuwt Paul van Nunen. De ontwikkeling op het gebied van fotonica is zo groot, dat je daarvoor alle capaciteit die er in Nederland in dit gebied is, nodig hebt om internationaal een rol van betekenis te kunnen spelen. Als we daarin niet samenwerken, behoudt Nederland z n voorsprong op dit terrein niet en krijgen we het niet op de rit.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Carlo ter Ellen
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.