Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede
Voor veel mensen in Twente wordt de samenleving te ingewikkeld
De drempel om hulp te zoeken is verlaagd. Dat is de positieve kant van de toename aan hulpvragen bij psychiatrische instellingen. De keerzijde: voor menigeen wordt de maatschappij te gecompliceerd.
Steeds meer mensen zoeken psychiatrische hulp, waardoor bij een instelling als Mediant de druk toeneemt. Dat klinkt als een probleem, maar er zit ook een positieve kant aan , zeggen de Mediant-managers Marcel Hooch Antink en Jürgen Jolink. Bij autisme zie je het stigma rond de aandoening afnemen. Dat verlaagt de drempel om ermee bij ons te komen.
Jolink is circuitmanager bij het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen van Mediant. Het aantal hulpvragen bij dit centrum verdubbelde in de afgelopen drie jaar naar 562 in 2017. De prognose voor dit jaar gaat ook richting de 550 aanvragen.
De belangrijkste reden voor de sterke groei zit in de aandoening autisme, zegt Jolink. Wij zien in de media veel aandacht voor deze stoornis, waardoor een positiever beeld is ontstaan. Autisme is meer geaccepteerd, mensen zoeken dus eerder hulp. Huisartsen bevestigen ons dat ook. Verder zie je binnen het onderwijs de kennis over autisme toenemen. Gespecialiseerde medewerkers op scholen herkennen het probleem. Het gebeurt niet altijd, maar soms komen cliënten er uiteindelijk mee bij ons.
Betere antwoorden
Wat zich voordoet bij autisme gaat in zekere zin op voor meer aandoeningen en stoornissen waar de psychiatrie mee van doen heeft. De samenleving is er beter van op de hoogte en de psychiatrie heeft ook betere antwoorden paraat. Ontwikkelingen binnen het vakgebied leiden tot meer doelmatige therapieën.
Manager Marcel Hooch Antink van het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen van Mediant noemt als voorbeeld jonge vrouwen met borderline. Een aandoening die vaak gepaard gaat met suïcidaal gedrag en automutilatie.
Minder effectief
Hooch Antink: Er was in het verleden hulp, maar de behandeling was minder effectief. Ook zagen we meer recidive. Inmiddels is er een goede behandeling waarin we structureren, begrenzen en duidelijke kaders bieden. Het probleem van borderliners in relationele zin is vaak het afstoten en vervolgens weer aantrekken. Ook zien we dat borderliners de verantwoordelijkheid voor een probleem vaak ergens anders neerleggen. Als ze nu niet komen opdagen op therapie, dan nemen we contact op. Dat is vaak telefonisch. Dat werkt. Omdat er een therapie is komen er ook meer aanvragen.
Hooch Antink vertelt dat bij het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen De Boerhaven van Mediant wekelijks twintig nieuwe aanmeldingen binnenkomen. Vorig jaar was dat ook al zo. Het gaat niet alleen om cliënten met borderline, maar bijvoorbeeld ook om dwangneurotische problemen, narcisme en antisociale persoonlijkheden. De laatste categorie lukt het vaak niet een relatie aan te gaan. Ook werk en maatschappelijke initiatieven lopen stroef.
Grote toestroom
Samen met zijn collega Jürgen Jolink van het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen zoekt Hooch Antink naar verklaringen voor de grote toestroom richting psychiatrie. Vooropgesteld: het zijn vermoedens die ze uitspreken. Een wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt.
Nieuwe cliënten zijn anders dan die uit het verleden, formuleert Hooch Antink voorzichtig. Nagenoeg iedereen kampt met een meervoudige problematiek. Ze staan op de stoep met een angst- en stemmingsstoornis, maar in de diagnostische fase blijkt ook sprake van een onderliggend trauma. Van alle psychiatrische cliënten die bij ons zijn ingeschreven heeft 70 procent ook een persoonlijkheidsstoornis. In zware of in lichte vorm.
Ingewikkelde maatschappij
De druk op de psychiatrie valt niet los te zien van ontwikkelingen in de samenleving. De maatschappij is ingewikkelder, aldus de managers Jolink en Hooch Antink. De arbeidsmarkt vraagt steeds hoger opgeleiden, de werkgevers stellen hogere eisen en er zijn meer prikkels in de vorm van sociale media. Dat is lastig, met name voor mensen met autisme. Ze hebben last van concentratieproblemen en zijn in sociaal opzicht minder goed ontwikkeld.
Jolink: Sociale contacten verlopen niet makkelijk. Eenzaamheid ligt op de loer. De computer is dan snel een betrouwbare partner. Iets vergelijkbaars geldt voor mensen met een verstandelijke beperking. Hoe moeten ze pinnen? Of hun ov-chip opladen? Kwetsbaren hebben het lastig in onze maatschappij. Ze kunnen niet aanhaken.
Consequenties
Zijn collega Hooch Antink verwijst naar de maakbare samenleving en alle consequenties van dien. Gelukkig zijn is de norm. En als het even niet goed gaat wordt er hulp gezocht. Controle is de nieuwe deugd. Omgaan met teleurstelling of tegenslag een grotere opgave.
Mensen komen hier soms binnen met het idee van: Zeg het maar, waar ligt het pakketje met geluk? Wij verlangen echter dat ze actief participeren. Als het gaat om een trauma bijvoorbeeld, dan kan het nuttig zijn dat iemand zich blootstelt aan een zelfde ervaring. Er zijn patiënten die dat niet willen. Ook niet als wij zeggen dat het effectief is. Wij moeten ze gewoon gelukkig maken. Een cliënt diende zelfs een klacht in. Hij wilde niet dat de behandeling werd gestopt. Terwijl wij vonden dat het maximale resultaat was behaald.
Huishoudelijke hulp
Hooch Antink ziet het niet alleen op z n werk, maar ook in de samenleving. Hij noemt als voorbeeld de discussie over het recht op huishoudelijke hulp en de keukentafelgesprekken die burgers daarover voeren met ambtenaren van een gemeente. Soms krijgen burgers minder uren dan waarop ze hoopten. De ambtenaar onderbouwt zijn keuze met goede argumenten. Een ruimere indicatie is gewoon niet noodzakelijk. Maar daarmee gaan mensen dan niet altijd akkoord. Burgers zijn mondiger. Er wordt gezegd: Ik heb daar toch gewoon recht op? Ik heb er mijn hele leven voor gewerkt . Die mondigheid zien wij bij Mediant ook.
Het tekent volgens hem de complexiteit van de huidige samenleving. Die hij overigens als een gegeven beschouwt. Lachend zegt hij: We moeten de maatschappij niet eenvoudiger willen maken. Dat kan niet. Multimiljardair Elon Musk van het Tesla-concern wil met een raket naar de maan. Dat houd je niet tegen.
Wachttijden
De vraag is hoe Mediant ervoor zorgt dat elke nieuwe aanmelder op tijd hulp krijgt, ondanks dat de wachttijden zijn opgelopen. De instelling benadrukt dat er voor crisisgevallen altijd direct hulp is. De wachttijden gelden alleen voor volwassenen die wachten op ambulante hulp.
Om de wachtlijst te bekorten is Mediant de laatste jaren minder individuele behandelingen gaan aanbieden. Groepstherapie is effectief en we kunnen er meer cliënten tegelijkertijd mee bereiken , zegt Jolink. Mensen met autisme bijvoorbeeld zitten met acht personen en twee hulpverleners bij elkaar in een groep. Ze krijgen meer inzicht in wat hun aandoening inhoudt en oefenen in vaardigheden. Ze krijgen ook huiswerk mee.
Geen 100 procent
Hooch Antink vertelt over de gesprekken die hij intern voert met hulpverleners over de eindigheid van therapieën. Mediant gaat voor gewoon goede zorg. Maar we willen wachtenden ook zo snel mogelijk iets bieden. We kunnen verder blijven behandelen, maar we hebben ook een maatschappelijk en bedrijfstechnisch belang om zoveel mogelijk mensen in zorg te nemen. Daarom trappen we soms op de rem als de behandeling voor 80 procent is geslaagd. Dan gaan we niet verder naar 100 procent. Vaak ook omdat de investering daartoe zo groot is, dat het niet meer in verhouding staat. Hulpverleners willen dat soms wel, maar we doen het niet altijd.
Scholing uitbreiden
Om meer mensen te kunnen helpen breidde Mediant de scholing uit. De instelling leidt zelf regiebehandelaren en overige hulpverleners op. Juist omdat ze zo lastig te vinden zijn op de arbeidsmarkt. Met resultaat, zegt Jürgen Jolink. Bij het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen verdubbelde het medewerkersbestand naar 25 hulpverleners. Het gevolg: meer cliënten konden de wachtkamer uit.
Voor de groep met autisme en adhd zijn in drie jaar tijd 180 behandeltrajecten extra opgezet (van 740 naar 921 in 2017). Bij persoonlijkheidsstoornissen groeide het van 1014 naar 1233 cliënten.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lenneke Lingmont
Jolink is circuitmanager bij het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen van Mediant. Het aantal hulpvragen bij dit centrum verdubbelde in de afgelopen drie jaar naar 562 in 2017. De prognose voor dit jaar gaat ook richting de 550 aanvragen.
De belangrijkste reden voor de sterke groei zit in de aandoening autisme, zegt Jolink. Wij zien in de media veel aandacht voor deze stoornis, waardoor een positiever beeld is ontstaan. Autisme is meer geaccepteerd, mensen zoeken dus eerder hulp. Huisartsen bevestigen ons dat ook. Verder zie je binnen het onderwijs de kennis over autisme toenemen. Gespecialiseerde medewerkers op scholen herkennen het probleem. Het gebeurt niet altijd, maar soms komen cliënten er uiteindelijk mee bij ons.
Betere antwoorden
Wat zich voordoet bij autisme gaat in zekere zin op voor meer aandoeningen en stoornissen waar de psychiatrie mee van doen heeft. De samenleving is er beter van op de hoogte en de psychiatrie heeft ook betere antwoorden paraat. Ontwikkelingen binnen het vakgebied leiden tot meer doelmatige therapieën.
Manager Marcel Hooch Antink van het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen van Mediant noemt als voorbeeld jonge vrouwen met borderline. Een aandoening die vaak gepaard gaat met suïcidaal gedrag en automutilatie.
Minder effectief
Hooch Antink: Er was in het verleden hulp, maar de behandeling was minder effectief. Ook zagen we meer recidive. Inmiddels is er een goede behandeling waarin we structureren, begrenzen en duidelijke kaders bieden. Het probleem van borderliners in relationele zin is vaak het afstoten en vervolgens weer aantrekken. Ook zien we dat borderliners de verantwoordelijkheid voor een probleem vaak ergens anders neerleggen. Als ze nu niet komen opdagen op therapie, dan nemen we contact op. Dat is vaak telefonisch. Dat werkt. Omdat er een therapie is komen er ook meer aanvragen.
Hooch Antink vertelt dat bij het Centrum voor Persoonlijkheidsstoornissen De Boerhaven van Mediant wekelijks twintig nieuwe aanmeldingen binnenkomen. Vorig jaar was dat ook al zo. Het gaat niet alleen om cliënten met borderline, maar bijvoorbeeld ook om dwangneurotische problemen, narcisme en antisociale persoonlijkheden. De laatste categorie lukt het vaak niet een relatie aan te gaan. Ook werk en maatschappelijke initiatieven lopen stroef.
Grote toestroom
Samen met zijn collega Jürgen Jolink van het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen zoekt Hooch Antink naar verklaringen voor de grote toestroom richting psychiatrie. Vooropgesteld: het zijn vermoedens die ze uitspreken. Een wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt.
Nieuwe cliënten zijn anders dan die uit het verleden, formuleert Hooch Antink voorzichtig. Nagenoeg iedereen kampt met een meervoudige problematiek. Ze staan op de stoep met een angst- en stemmingsstoornis, maar in de diagnostische fase blijkt ook sprake van een onderliggend trauma. Van alle psychiatrische cliënten die bij ons zijn ingeschreven heeft 70 procent ook een persoonlijkheidsstoornis. In zware of in lichte vorm.
Ingewikkelde maatschappij
De druk op de psychiatrie valt niet los te zien van ontwikkelingen in de samenleving. De maatschappij is ingewikkelder, aldus de managers Jolink en Hooch Antink. De arbeidsmarkt vraagt steeds hoger opgeleiden, de werkgevers stellen hogere eisen en er zijn meer prikkels in de vorm van sociale media. Dat is lastig, met name voor mensen met autisme. Ze hebben last van concentratieproblemen en zijn in sociaal opzicht minder goed ontwikkeld.
Jolink: Sociale contacten verlopen niet makkelijk. Eenzaamheid ligt op de loer. De computer is dan snel een betrouwbare partner. Iets vergelijkbaars geldt voor mensen met een verstandelijke beperking. Hoe moeten ze pinnen? Of hun ov-chip opladen? Kwetsbaren hebben het lastig in onze maatschappij. Ze kunnen niet aanhaken.
Consequenties
Zijn collega Hooch Antink verwijst naar de maakbare samenleving en alle consequenties van dien. Gelukkig zijn is de norm. En als het even niet goed gaat wordt er hulp gezocht. Controle is de nieuwe deugd. Omgaan met teleurstelling of tegenslag een grotere opgave.
Mensen komen hier soms binnen met het idee van: Zeg het maar, waar ligt het pakketje met geluk? Wij verlangen echter dat ze actief participeren. Als het gaat om een trauma bijvoorbeeld, dan kan het nuttig zijn dat iemand zich blootstelt aan een zelfde ervaring. Er zijn patiënten die dat niet willen. Ook niet als wij zeggen dat het effectief is. Wij moeten ze gewoon gelukkig maken. Een cliënt diende zelfs een klacht in. Hij wilde niet dat de behandeling werd gestopt. Terwijl wij vonden dat het maximale resultaat was behaald.
Huishoudelijke hulp
Hooch Antink ziet het niet alleen op z n werk, maar ook in de samenleving. Hij noemt als voorbeeld de discussie over het recht op huishoudelijke hulp en de keukentafelgesprekken die burgers daarover voeren met ambtenaren van een gemeente. Soms krijgen burgers minder uren dan waarop ze hoopten. De ambtenaar onderbouwt zijn keuze met goede argumenten. Een ruimere indicatie is gewoon niet noodzakelijk. Maar daarmee gaan mensen dan niet altijd akkoord. Burgers zijn mondiger. Er wordt gezegd: Ik heb daar toch gewoon recht op? Ik heb er mijn hele leven voor gewerkt . Die mondigheid zien wij bij Mediant ook.
Het tekent volgens hem de complexiteit van de huidige samenleving. Die hij overigens als een gegeven beschouwt. Lachend zegt hij: We moeten de maatschappij niet eenvoudiger willen maken. Dat kan niet. Multimiljardair Elon Musk van het Tesla-concern wil met een raket naar de maan. Dat houd je niet tegen.
Wachttijden
De vraag is hoe Mediant ervoor zorgt dat elke nieuwe aanmelder op tijd hulp krijgt, ondanks dat de wachttijden zijn opgelopen. De instelling benadrukt dat er voor crisisgevallen altijd direct hulp is. De wachttijden gelden alleen voor volwassenen die wachten op ambulante hulp.
Om de wachtlijst te bekorten is Mediant de laatste jaren minder individuele behandelingen gaan aanbieden. Groepstherapie is effectief en we kunnen er meer cliënten tegelijkertijd mee bereiken , zegt Jolink. Mensen met autisme bijvoorbeeld zitten met acht personen en twee hulpverleners bij elkaar in een groep. Ze krijgen meer inzicht in wat hun aandoening inhoudt en oefenen in vaardigheden. Ze krijgen ook huiswerk mee.
Geen 100 procent
Hooch Antink vertelt over de gesprekken die hij intern voert met hulpverleners over de eindigheid van therapieën. Mediant gaat voor gewoon goede zorg. Maar we willen wachtenden ook zo snel mogelijk iets bieden. We kunnen verder blijven behandelen, maar we hebben ook een maatschappelijk en bedrijfstechnisch belang om zoveel mogelijk mensen in zorg te nemen. Daarom trappen we soms op de rem als de behandeling voor 80 procent is geslaagd. Dan gaan we niet verder naar 100 procent. Vaak ook omdat de investering daartoe zo groot is, dat het niet meer in verhouding staat. Hulpverleners willen dat soms wel, maar we doen het niet altijd.
Scholing uitbreiden
Om meer mensen te kunnen helpen breidde Mediant de scholing uit. De instelling leidt zelf regiebehandelaren en overige hulpverleners op. Juist omdat ze zo lastig te vinden zijn op de arbeidsmarkt. Met resultaat, zegt Jürgen Jolink. Bij het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen verdubbelde het medewerkersbestand naar 25 hulpverleners. Het gevolg: meer cliënten konden de wachtkamer uit.
Voor de groep met autisme en adhd zijn in drie jaar tijd 180 behandeltrajecten extra opgezet (van 740 naar 921 in 2017). Bij persoonlijkheidsstoornissen groeide het van 1014 naar 1233 cliënten.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Lenneke Lingmont
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
