Je ziet het bij de eerste blik over het veld al meteen: de spelertjes van FC Twente en PEC Zwolle zijn bijna allemaal even groot. Wie weleens jeugdwedstrijden bezoekt, verbaast zich vaak over de fysieke verschillen, maar op het toernooi van Twente steekt niemand er letterlijk met kop en schouders bovenuit.
Hengelo heeft op deze zaterdag de primeur. Voor het eerst wordt er in Nederland een toernooi afgewerkt op basis van de biologische leeftijd van een voetballer. Er wordt gekeken naar de lengte, de zitlengte, het gewicht en de geboortedatum. Op basis van die gegevens worden de spelers bij elkaar ingedeeld", vertelt jeugdtrainer Jeffrey de Visscher van FC Twente.
Dynamiek
Daardoor zit een 16-jarige bij dit toernooi in een ploeg met een jochie van 13, en andersom. "Dat geeft een heel andere dynamiek", aldus De Visscher. "De fysieke ontwikkeling van mensen loopt nooit parallel. Fysiek sterke jongens hebben het makkelijk en ondervinden weinig weerstand."
In de opleiding van FC Twente praten ze over drie zogenaamde groeigroepen. "Vroegrijpers, gemiddeldrijpers en laatrijpers", zegt De Visscher. "Vroegrijpers zijn groter en sterker en winnen meer duels in verdedigen, aanvallen en omschakelen. Hun rendement is hoger, maar dit zegt niets over talent. Laatrijpers verliezen vaker duels op basis van kracht en snelheid. Laatrijpers moeten op hun tenen lopen en zijn daardoor soms minder succesvol. Als speler ga je dan ander voetbalgedrag vertonen en dat heeft uiteindelijk invloed heeft op de ontwikkeling. Door spelers in biologische trainingsgroepen in te delen krijg je een ander beeld van de potentie van een speler en de talentherkenning."
Andere voetballer
Als voorbeeld noemt hij een speler uit de opleiding van FC Twente. "Hij is zo'n beetje de kleinste van onze onder 16-groep. Qua fysieke ontwikkeling zou hij beter passen bij de onder 13. Als hij met die groep meetraint, zie je een andere voetballer. Bij zijn leeftijdsgenoten speelt hij de bal snel af, omdat hij anders een beuk krijgt. Bij die jongere groep dribbelt hij in en is hij bepalend."
Bij FC Twente trainen ze op maandag en dinsdag in de middenbouw (tot en met 16 jaar) volgens de biologische leeftijd. "Dat doen we om te voorkomen dat spelers continu dezelfde fysieke weerstand krijgen. Elke cyclus staat er een andere trainer voor de groep, zodat alle trainers een goed beeld krijgen van alle spelers", zegt De Visscher. Later in de week werken de spelers met hun vaste teams toe naar de wedstrijden.
Groeispurt
De voetballers worden een keer in de maand gemeten, waarna er een trainingscyclus van drie weken volgt. Het kan zijn dat na zo'n periode de groepen er anders uitzien, omdat de ene speler bijvoorbeeld een groeispurt heeft gemaakt. "Dat zie je vooral na vakanties", zegt De Visscher. Toeval of niet, in vergelijking met vooral de clubs uit de Randstad heeft FC Twente vaak relatief kleine spelers in de opleiding.
Bij FC Twente hopen ze dat de KNVB in de toekomst competities gaat maken op basis van biologische leeftijd. "Nu worden nog teveel wedstrijden beslist door het grote verschil in fysieke kracht", zegt De Visscher. "Als zo werkt zoals wij doen, dan moet je het denken in resultaten helemaal loslaten. Het gaat om de ontwikkeling van het individu."
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Reinier van Willigen