Nieuws
Enschede
Twentsche Pluimveeclub was 125 jaar geleden de eerste kleindiervereniging van Nederland
Van de Verenigde Oostindische Compagnie, die het pluimvee uit de tuinen van Chinese keizers roofde, tot een databank voor kippen-dna. De Twentsche Pluimveeclub bestaat dit jaar 125 jaar en is onderdeel van een rijke geschiedenis.
De Chinese keizer hield cochins. Bert Molderman, voorzitter van de Twentsche Pluimveeclub, fokt de moderne variant al jaren zelf. Zo n VOC-schip was maanden onderweg. De bemanning at onderweg de eieren en de kippen en wat er overbleef werd eenmaal thuis gewoon op het land gegooid. Zo is deze soort, die al tweeduizend jaar bestaat, hier vierhonderd jaar geleden terechtgekomen , zegt hij.
Fokken van pluimvee is altijd een combinatie geweest van nut en hobby, met de ene keer meer nadruk op het nut en in andere tijden meer op het vermaak. De Twentsche Pluimveeclub, die ook onderdak biedt aan fokkers van cavia s, konijnen en sierduiven, ontstond 125 jaar geleden als hobby. Het was een van de eerste kleindierverenigingen in het land en het was geen toeval dat dat juist in Enschede gebeurde. De regio was rijk aan exotische soorten en dat was te danken aan de bloeiende Twentse industrie. Rijke fabrikanten reisden de hele wereld over. Ze kwamen overal en namen allerlei soorten mee naar huis , zegt Molderman.
Eerste tentoonstelling
Dat leidde rond 1894 tot de eerste tentoonstelling en de oprichting van de TPC. Het houden van interessante hoenders werd een breed gedeelde hobby. Op straat namen arbeiders de pet af voor meneer de directeur, maar bij de pluimveevereniging speelden rangen en standen geen rol, aldus Molderman. Dat is eigenlijk altijd zo gebleven. Ik was een tijdje geleden bij een grote show in Duitsland en daar liep de directeur van Mercedes, met zijn dikke buik in een T-shirtje waarop stond I love chickens .
Tijdens de oorlogsjaren, toen het nut weer de overhand kreeg, maakte de club een enorme groei door. Niet als hobby of uitlaatklep, maar om de meest praktische reden: eten op tafel. Wie konijnen of kippen fokte, had vlees en eieren. Nu regelde dat fokken zichzelf wel en raszuiverheid speelde op dat moment in elk geval in het kippenhok geen rol, dus waarom lid worden? Omdat het kippen- en konijnenvoer op de bon was en alleen leden van de pluimveeclub kregen diervoederbonnen. Geen lid, geen bonnen , zegt Molderman.
Vergrijzing
Tegenwoordig is de TPC met zestig leden geen grote club meer en vergrijzing begint ook hier een zorg te worden. Maar bijna alle leden zijn actief, zegt Molderman, en er is een groot gevoel van saamhorigheid en vriendschap. Rassen zuiver houden of terugfokken naar hun oorsprong is tegenwoordig het belangrijkste doel geworden. Een Nederlands bedrijf kondigde enkele jaren geleden aan een databank met pluimvee-dna te gaan bijhouden. Je probeert te houden wat je hebt. Er zijn wel honderd kippenrassen en ze zijn allemaal beschreven, het is cultureel erfgoed.
De rasstandaard vasthouden is lastiger dan het lijkt, zegt secretaris Jan Nijhuis. Dat is al een hele uitdaging. Als het niet moeilijk zou zijn, deed iedereen het. Het probleem met kruisen is dat je maar voor 80 procent zeker bent wat eruit komt. De overige 20 procent blijft altijd een verrassing. Ook daarom blijven shows belangrijk voor een fokker. De keurmeester vertelt je of je nog op de goede weg bent en bij andere fokkers zoek je precies dat dier dat de fouten in je eigen stal kan rechttrekken.
Kleine tuintjesHet ledental van de TPC is redelijk stabiel. Nieuwe leden zijn altijd welkom, maar zijn moeilijk aan te trekken. Dat komt onder meer omdat er steeds minder ruimte is. Nieuwe huizen hebben kleine tuintjes. Dat is een probleem als je dieren wilt houden , zegt Molderman. Er is een tijdje geprobeerd kinderen te interesseren voor de hobby, maar dat werd ook geen groot succes. Eén konijntje willen ouders nog wel, maar dat is iets anders dan twintig. Als ouders er niks mee hebben, houdt het op , zegt Nijhuis.
Dit jaar viert de vereniging haar 125-jarig bestaan. Dat wordt onder meer gevierd met, hoe kan het ook anders, een show. En dan is het weer over tot de orde van de dag. Een club oprichten kan iedereen , zegt Molderman. Een club in stand houden, dat is een ander verhaal.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita
Fokken van pluimvee is altijd een combinatie geweest van nut en hobby, met de ene keer meer nadruk op het nut en in andere tijden meer op het vermaak. De Twentsche Pluimveeclub, die ook onderdak biedt aan fokkers van cavia s, konijnen en sierduiven, ontstond 125 jaar geleden als hobby. Het was een van de eerste kleindierverenigingen in het land en het was geen toeval dat dat juist in Enschede gebeurde. De regio was rijk aan exotische soorten en dat was te danken aan de bloeiende Twentse industrie. Rijke fabrikanten reisden de hele wereld over. Ze kwamen overal en namen allerlei soorten mee naar huis , zegt Molderman.
Eerste tentoonstelling
Dat leidde rond 1894 tot de eerste tentoonstelling en de oprichting van de TPC. Het houden van interessante hoenders werd een breed gedeelde hobby. Op straat namen arbeiders de pet af voor meneer de directeur, maar bij de pluimveevereniging speelden rangen en standen geen rol, aldus Molderman. Dat is eigenlijk altijd zo gebleven. Ik was een tijdje geleden bij een grote show in Duitsland en daar liep de directeur van Mercedes, met zijn dikke buik in een T-shirtje waarop stond I love chickens .
Tijdens de oorlogsjaren, toen het nut weer de overhand kreeg, maakte de club een enorme groei door. Niet als hobby of uitlaatklep, maar om de meest praktische reden: eten op tafel. Wie konijnen of kippen fokte, had vlees en eieren. Nu regelde dat fokken zichzelf wel en raszuiverheid speelde op dat moment in elk geval in het kippenhok geen rol, dus waarom lid worden? Omdat het kippen- en konijnenvoer op de bon was en alleen leden van de pluimveeclub kregen diervoederbonnen. Geen lid, geen bonnen , zegt Molderman.
Vergrijzing
Tegenwoordig is de TPC met zestig leden geen grote club meer en vergrijzing begint ook hier een zorg te worden. Maar bijna alle leden zijn actief, zegt Molderman, en er is een groot gevoel van saamhorigheid en vriendschap. Rassen zuiver houden of terugfokken naar hun oorsprong is tegenwoordig het belangrijkste doel geworden. Een Nederlands bedrijf kondigde enkele jaren geleden aan een databank met pluimvee-dna te gaan bijhouden. Je probeert te houden wat je hebt. Er zijn wel honderd kippenrassen en ze zijn allemaal beschreven, het is cultureel erfgoed.
De rasstandaard vasthouden is lastiger dan het lijkt, zegt secretaris Jan Nijhuis. Dat is al een hele uitdaging. Als het niet moeilijk zou zijn, deed iedereen het. Het probleem met kruisen is dat je maar voor 80 procent zeker bent wat eruit komt. De overige 20 procent blijft altijd een verrassing. Ook daarom blijven shows belangrijk voor een fokker. De keurmeester vertelt je of je nog op de goede weg bent en bij andere fokkers zoek je precies dat dier dat de fouten in je eigen stal kan rechttrekken.
Kleine tuintjesHet ledental van de TPC is redelijk stabiel. Nieuwe leden zijn altijd welkom, maar zijn moeilijk aan te trekken. Dat komt onder meer omdat er steeds minder ruimte is. Nieuwe huizen hebben kleine tuintjes. Dat is een probleem als je dieren wilt houden , zegt Molderman. Er is een tijdje geprobeerd kinderen te interesseren voor de hobby, maar dat werd ook geen groot succes. Eén konijntje willen ouders nog wel, maar dat is iets anders dan twintig. Als ouders er niks mee hebben, houdt het op , zegt Nijhuis.
Dit jaar viert de vereniging haar 125-jarig bestaan. Dat wordt onder meer gevierd met, hoe kan het ook anders, een show. En dan is het weer over tot de orde van de dag. Een club oprichten kan iedereen , zegt Molderman. Een club in stand houden, dat is een ander verhaal.
© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.
