Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

Nieuwe coalitie Enschede: GroenLinks of toch PvdA?

341232 informateurs

Alle ballen op duurzaamheid en zorg of mag het ook een beetje minder? Van de beoogde coalitiepartijen moet GroenLinks het meeste water bij de wijn doen. De PvdA staat klaar.

Formateurs Jon Hermans-Vloedbeld en Miriam Luizink zijn begonnen met het samenstellen van een nieuwe coalitie. Hun opdracht is het formeren van een 22 zetels tellende coalitie met Burgerbelangen, D66, VVD, GroenLinks en de ChristenUnie. Maar hoe groot is de kans dat deze formatiepoging gaat slagen? Niet voor niets hebben informateurs Jon Hermans en Trudy Vos - die het voorwerk hebben gedaan - in hun eindverslag aangegeven dat GroenLinks eventueel ingewisseld kan worden voor de PvdA als de eerste poging strandt.

Klimaatpact
D66 en ChristenUnie lijkt het in ieder geval om het even te zijn of GroenLinks of PvdA hen komt vergezellen in het college. De vier partijen kunnen elkaar toch al op veel terreinen vinden. Een week voor de gemeenteraadsverkiezingen sloten de partijen zelfs een klimaatpact met daarin twintig duurzame doelstellingen voor in Enschede.

Onvermurwbaar
Binnen VVD en BBE lijkt er een grote voorkeur te zijn voor de PvdA. Een belangrijke reden is dat de sociaaldemocraten zich afgelopen raadsperiode ondanks hun oppositierol constructief hebben opgesteld. GroenLinks hield in verschillende discussies onvermurwbaar vast aan het eigen standpunt. En een halsstarrige houding wordt binnen een coalitie niet altijd gewaardeerd.

Winnaar
GroenLinks werd op 21 maart een van de verkiezingswinnaars in Enschede (van drie naar vier zetels) en is door andere fracties net iets vaker genoemd dan de PvdA als beoogde coalitiepartij. Vanuit dat oogpunt is het niet meer dan logisch dat GL als eerste aan de onderhandelingstafel wordt gevraagd. Ze krijgen een eerlijke kans, zeggen de vier huidige coalitiepartijen, maar GroenLinks ligt naar verhouding verder van hen af dan de PvdA. Neem alleen al de standpunten als het gaat om de drie belangrijkste opgaven voor Enschede: het sociaal domein (zorg, jeugdhulp en werkgelegenheid), financiën en duurzaamheid.

Bespreekpunten
Voordat beoogde coalitiepartijen hun eigen lijst van eisen en voorkeuren - die worden 'bespreekpunten' genoemd - op de onderhandelingstafel mogen leggen, willen de formateurs dat er overeenstemming is bereikt over deze thema's.

Samenhang
De drie belangrijkste opgaven voor Enschede zijn nauwelijks los van elkaar te zien. De kosten binnen het sociale domein veroorzaken de grootste financiële opgave van de stad. Investeren in duurzaamheid is een nieuwe financiële opgave, maar zou voor meer werkgelegenheid zorgen. Meer werkgelegenheid kan de druk binnen het sociale domein ontlasten, omdat de zorgvraag afneemt als meer mensen een baan hebben.

Zorgkosten
Het is op de belangrijke thema's al duidelijk dat er principiële verschillen zijn tussen GroenLinks enerzijds en Burgerbelangen, VVD en D66 anderzijds. De drie zittende partijen willen dat Enschede in principe uitkomt met haar inkomen. Dat wil zeggen: met het zorgbudget dat de stad van het rijk krijgt, moeten alle bijbehorende kosten ook worden betaald. Ze willen dus niet meer dat er geld dat is bedoeld voor bijvoorbeeld handhaving of het maaibeleid wordt gebruikt om zorgkosten te dekken. Ook niet als het rijksbudget ontoereikend is.

Mooi streven
GroenLinks wil juist niets weten van 'budgetplafonds'. Met andere woorden: de zorgbehoefte is voor GL leidend, ook als daarvoor geld uit de algemene middelen moet worden gehaald. De PvdA is genuanceerder en noemt uitkomen met het inkomen in het verkiezingsprogramma 'een mooi streven'.

Klein maar belangrijk
Wel of niet een budgetplafond instellen voor de zorgkosten: het lijkt een klein verschil van inzicht. Toch kan het verloop van de formatiegesprekken hierdoor worden bepaald. Met de zorgtekorten is namelijk een bedrag van om en nabij 20 miljoen euro gemoeid. Als dit bedrag jaarlijks moet worden bijgepast vanuit de algemene middelen, betekent het simpelweg dat andere investeringen (en mogelijk verkiezingsbeloftes) niet uitgevoerd kunnen worden.

Duurzaamheid
Ook op het gebied van duurzaamheid zijn er wat robbertjes te vechten tussen de beoogde coalitiegenoten. Burgerbelangen en VVD zijn duidelijk terughoudender als het om duurzame initiatieven vanuit de gemeente gaat. D66, ChristenUnie, PvdA en GroenLinks tekenden onlangs een pact met ambitieuze duurzame doelstellingen, waaronder windmolens. BBE en VVD zullen dus niet om wat stevige duurzame ambities heen kunnen.

Zesde wethouder
Als er op de belangrijke thema's overeenstemming is, komen nieuwe bespreekpunten op tafel. Het belang van een zesde wethouder (BBE wil er twee) wordt niet door alle partijen erkend. Over het doel en de inhoud van een raadsakkoord zijn hier en daar nog twijfels. En hoe gaat het nieuwe beleid rond de koopzondag er uit zien?

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Cees Elzenga
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.