Verkeer
Stuur appje
Zoek
Nieuws
Enschede

Enschede stelt vast dat het mensen in bijstand die fout maken te streng straft

444379 870979

Elk jaar krijgen rond de duizend Enschedeërs een strafkorting op hun bijstandsuitkering. Ze hebben zich, met opzet of per ongeluk, niet aan de afspraken gehouden. Elk foutje wordt keihard afgestraft. De gemeente stelt nu zelf vast: Enschede heeft een te streng sanctiebeleid.

Lilian ten Donkelaar | Tubantia

Mensen moeten een steuntje in de rug hebben, zei wethouder sociale zaken Arjan Kampman onlangs. Maar de warme hand die hij predikt heeft achter de schermen een ijzige greep.

Straf
Rond de duizend inwoners krijgen jaarlijks te maken met strafkortingen op hun bijstandsuitkering, omdat ze zich niet aan de voorwaarden houden. Gezinnen die nauwelijks kunnen rondkomen, raken hierdoor ernstig in de problemen. Het voornemen om hier iets aan te doen, komt nog niet van de grond.

Een van de voorwaarden voor het krijgen van een bijstandsuitkering is het bijwonen van een zogenaamde Doen-beurs . Wie niet komt opdagen krijgt volgens wethouder Kampman een herkansing. Ben je er dan weer niet, dan wordt er mogelijk gekort op de uitkering. Dat klinkt begripvol. Jammer voor bijstandsgerechtigden: het is niet waar. In de praktijk is er niet of nauwelijks een tweede kans, de sanctie volgt direct en de korting kan dermate hoog zijn dat het de Enschedeër in de bijstand fors in de financiële problemen brengt. Is dit nu een steuntje in de rug, zegt de 52-jarige Izabella?

Vergist
Izabella werkte jarenlang bij een museum, maar moest om medische redenen stoppen. Ze krijgt nu van de gemeente Enschede een kleine aanvullende bijstandsuitkering van ongeveer 250 euro per maand. Voor dat bedrag moet ook zij zich verplicht melden bij de Doen!-beurs, waar de gemeente kijkt hoe de bijstandstrekker zich nuttig kan maken. Izabella werd op 16 mei verwacht, maar vergiste zich een dag. Ze stond op 17 mei op de stoep, begreep wat er was misgegaan en trok aan de bel, met het verzoek om een andere Doen!-beurs te mogen bezoeken. Iedereen een tweede kans, toch?

Nee dus. De strafkorting werd zonder pardon per juni opgelegd: 40 procent. Dat zou dan ongeveer de helft van die 250 euro zijn, meende Izabella. Verkeerd gerekend. De 40 procent werd berekend over de volledige bijstandsnorm van 1.030,42 euro, hoewel ze dat bedrag helemaal niet krijgt. Ruim 400 euro al met al. Meer afpakken dan je krijgt kan niet, alles afpakken kan wel.

Ze was zonder pardon haar volledige bijstandsbedrag van 254 euro kwijt. Plus ongeveer 50 euro vakantietoeslag. In totaal 305,61 euro. Een forse straf voor iemand in de bijstand. Bovendien droeg de gemeente de gebruikelijke maandelijkse premie voor de collectieve zorgverzekering niet af. In september viel er een brief op de mat: Izabella had plots een betalingsachterstand bij Menzis. Ze heeft daarvoor nu een regeling moeten treffen.

Minderwaardig
Izabella voelt zich machteloos, zegt ze. En ik voel me ook minderwaardig. Je kiest er niet voor om in de bijstand te zitten en ik probeer zo goed mogelijk rond te komen, maar ik kan hier niks tegen doen.

Ze heeft wel bezwaar gemaakt, maar dat werd afgewezen. De regels waren immers op de letter gevolgd. De gemeente heeft altijd gelijk , zucht ze. Tot maart 2020 betaalt ze nu in termijnen de premie voor Menzis terug. Die premie die niet was betaald was een extra klap in het gezicht. Ik ben toch geen misdadiger? Waarom word ik dan zo gestraft?

* De achternaam van Izabella is bij de redactie bekend.

Een lange lijst van straffen
De gemeente Enschede legt jaarlijks rond de duizend strafkortingen op aan inwoners met een bijstandsuitkering. Daarmee bespaart de gemeente zo n drie ton. Er wordt een lange lijst met misdragingen en bijpassende sancties gehanteerd. De straffen, die de gemeente zelf omschrijft als maximaal streng , variëren van 20 tot 100 procent korting op de uitkering. Dat kan voor één maand zijn, maar ook voor een langere periode. In het geval van Izabella werd 40 procent korting opgelegd omdat ze niet op de Doen-beurs was verschenen en dat niet binnen 24 uur zelf had gemeld.

Ter vergelijking: wie zich ernstig misdraagt tegenover een ambtenaar en hem bedreigt of iets kapotmaakt in het ambtelijk kantoor, krijgt een korting van 50 procent. Volgens de gemeente wordt strikt vastgehouden aan de strenge maatregelenverordening die de gemeenteraad heeft goedgekeurd. Begin dit jaar legde het huidige college de wens vast boetes te verlagen en niet streng op te treden als dat niet redelijk of zinvol geacht wordt . Daarvoor zou eerst de maatregelenverordening aangepast moeten worden.

De huidige verordening biedt wethouders echter nu al ruimte om uitzonderingen te maken. In de praktijk wordt alles afgehandeld door de ambtelijke afdeling. Die kan ook beslissen om straffen te verlagen of niet op te leggen, maar dat komt maar heel weinig voor, zegt een woordvoerder. Welke versoepelingen het zijn en wanneer die werkelijkheid worden is ook maar de vraag.

De kosten hiervan worden geraamd op twee ton: de strafkortingen die dan niet worden opgelegd. De gemeente kan die inkomsten echter slecht missen, meent het college. Er is geen financiële ruimte . In Enschede krijgen ruim zesduizend mensen een uitkering. Dat kost bij elkaar dik 90 miljoen euro, waarvan de gemeente verreweg het grootste deel vergoed krijgt door het Rijk.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Annina Romita
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.