Column Bert Hassink 24 maart 2017

Gisteren zijn de leden van de Tweede Kamer geïnstalleerd. Ruim 70 kamerleden zijn nieuw. Slechts een paar van de nieuwe leden hebben parlementaire ervaring. Je kunt dus stellen dat het huis van de democratie voor iets minder dan de helft uit beginnende kamerleden bestaat. Politieke ervaring van elders, in gemeente of provincie, is mooi meegenomen. Maar de Haagse politiek is van een heel andere orde. Om daar je weg in te vinden duurt enige tijd. Soms wel een paar jaar. Je hoort wel eens zeggen dat je in je eerste termijn leert en dat je in de tweede termijn, als die je gegeven is, verder kunt bouwen aan waarmee je bezig bent.

Overigens is het Tweede Kamergebouw niet alleen een politiek doolhof voor de beginners. Ook logistiek is het soms een hele zoektocht om bij de verschillende vergaderruimten of fractiekamers te komen. De verbouwing van zowel Eerste als Tweede Kamer is dan ook geen overbodige luxe. Gaat in 2020 gebeuren en duurt naar verwachting ruim vijf jaar.

Wie denkt met snelle stappen zijn of haar politieke idealen te kunnen verwezenlijken zal bedrogen uitkomen. Niet zelden hebben Kamerleden afscheid genomen omdat ze gefrustreerd waren. Op dit moment maken twee nieuwe en kleine partijen, beide ter rechter zijde van het politieke spectrum, ophef over de plaats waar zij kunnen plaats nemen in de zaal van de Tweede Kamer. Het 'we zullen het hier allemaal veranderen' lijkt begonnen. Maar het Presidium van de Kamer zal niet gaan toegeven. Dit is uw plaats, en daar zult u het mee moeten doen.

Hoe lang de Kamer in deze samenstelling zal blijven is natuurlijk gissen. De echte onderhandelingen over de vorming van een nieuw kabinet zijn nog niet eens begonnen. Het is nog maar de vraag of er een stabiel kabinet komt. Christelijk-rechts met een vleugje GroenFlinks? Kunnen de verschillen overbrugd worden? Een kabinet met vier partijen is een hele uitdaging. Niet alleen om te formeren, maar ook om bij elkaar te houden. Maar goed, men heeft de intentie uitgesproken het te willen gaan proberen.

De Tweede Kamer is meer verdeeld dan ooit. Echt grote partijen zijn er niet en de VVD is de minst kleine. Dit alles zal z'n weerslag hebben op de politieke besluitvorming. Tegenstellingen kunnen elkaar versterken, je moet immers het debat voeren. Maar tegenstellingen kunnen ook polariserend werken. Polariserend gaat het werken, als je alleen jouw stem wilt laten horen en niet luistert naar de argumenten van een ander.

De wereldverbeteraar is een idealist. De wereldverbeteraar krijgt het moeilijk in de Tweede Kamer. Hopelijk krijgt degene die in de Tweede Kamer alleen gaat voor het eigen gewin het ook moeilijk. Het zal even wennen zijn, niet alleen voor de Kamerleden, maar ook voor ons: de toeschouwer. Nieuwe namen, nieuwe pikorde. Het spel staat sinds gisteren op de wagen. Wij hebben gekozen, de politiek moet het waarmaken. En daar moeten we het meedoen, voorlopig althans.