Verkeer
Stuur appje
Zoek
Je bekijkt nu een artikel uit het archief
Dit artikel is niet geoptimaliseerd voor de huidige 1Twente-website. Hierdoor kan het voorkomen dat de opmaak wegvalt, er media ontbreekt en/of metadata incorrect is.
Nieuws
Enschede

Bizarre incasso-affaire: drama met dodelijke afloop

373708 jeroen rijnenberg

Eén slachtoffer benam zichzelf het leven. Een tweede betrokkene, die zichzelf ook als slachtoffer ziet, zit in het gevang. Het zijn de scherven van een bizarre zaak met zakelijke incasso s. Een affaire die alleen verliezers kent.

Zaterdag 30 juni om half vijf in de ochtend rinkelt bij Jeroen Rijnenberg (43) in Tubbergen de telefoon. Het is Miranda, de nicht van zijn vriendin Rachel Harbantomo Tjokropranoto. Miranda heeft een verschrikkelijke mededeling: Rachel is diezelfde nacht rond 00.30 uur, ergens tussen de brouwerij van Grolsch en de afslag Hengelo-Zuid, de snelweg A35 opgelopen. Ze werd aangereden. Door een politieman nota bene, die buiten diensttijd met z n vrouw onderweg was. Rachel Harbantomo (42) overleed ter plekke.

De avond ervoor kreeg Rijnenberg rond half tien ook al een telefoontje van Miranda. Die vertelde toen dat Rachel was weggelopen uit het psychiatrisch ziekenhuis Helmerzijde, waar ze in maart gedwongen was opgenomen met een psychose. Rijnenberg was in de auto gesprongen en gaan zoeken in de wijde omgeving van de instelling. Rachels jongere broer kwam vanuit Hengelo naar Enschede en hielp ook mee. Tevergeefs.

Droom spat uiteenRachel Harbantomo was geestelijk volledig uit haar evenwicht geraakt na de problemen bij haar bedrijf O&H Concepts in Enschede. Ze had volgens haar vriend in 2010 al een keer een zware burn-out gehad en dat kwam in alle hevigheid terug. De Rabobank Enschede-Haaksbergen had in de loop van 2017 van de één op de andere dag het krediet van O&H Concepts ingetrokken, eiste 150.000 euro terug, blokkeerde de bedrijfscreditcards en dreigde met een faillissementsaanvraag. De droom van Rachel, het uitbouwen van het eigen bedrijf, spatte uiteen. In feite betekende dat het einde van het bedrijf , zegt Jeroen Rijnenberg, die als ontwerper bij O&H Concepts werkte. We raakten in korte tijd alles kwijt. Ons kantoor in Enschede, onze baan en ook het appartement in Hengelo, waar we sinds 2010 samenwoonden. Er ontstond hypotheekachterstand en de flat wordt binnenkort geveild.

Weldoener
Een bizarre ervaring met zakelijke incasso s van een weldoener , vormde de opmaat voor alle ellende. O&H Concepts werd in 2015 opgericht door Rachel Harbantomo, die eerder als communicatieprofessional bij verschillende bedrijven en instellingen - waar onder de UT - had gewerkt.

De Rabobank Enschede-Haaksbergen verstrekte een lening van 275.000 euro en een rekening courant met een limiet van 75.000 euro. O&H had een concept ontwikkeld voor de SSI Shelter, een opblaasbare tent die binnen 10 minuten opgezet kan worden. De tent is voorzien van wifi en flexibele zonnepanelen en kan in rampgebieden bijvoorbeeld door artsen als mobiele operatieruimte worden gebruikt. De tenten kunnen aan elkaar gekoppeld worden, zodat er in korte tijd een compleet park ontstaat.

O&H Concepts probeerde de tent onder meer aan hulporganisaties te verkopen. Bij de presentatie van het Mobile Powered Park op de Universiteit Twente, in maart 2017, meldde zich de excentrieke Enschedeër Sedat S. De keurig in kostuum gestoken S. was enthousiast en gaf aan via O&H Concepts tenten te willen schenken aan Jemen, waar een burgeroorlog woedt. S. vertelde op termijn voor 60 miljoen euro aan orders te willen plaatsen.

Loterijwinnaar
S. zei rijk te zijn geworden als loterijwinnaar en toonde allerlei bedankbrieven van liefdadigheidsinstellingen, die hij heeft gesponsord. Zijn geld stond bij de ING en hij machtigde O&H Concepts om via een Sepa BtB-machtiging in etappes 16 miljoen van zijn rekening te halen.

Maar de automatische incasso ging met horten en stoten. In totaal vloog er 2,4 miljoen zes keer heen en weer tussen de ING-bankrekening van Savas en de Rabo-rekening van O&H Concepts. Na storting werd het merendeel weer teruggeboekt naar de Rabobank of naar het rekeningnummer van S. Toen er uiteindelijk 682.000 euro wel bleef staan bij O&H, bestelde Rijnenberg daarvan voor 150.000 euro tentdoek bij een Roemeense toeleverancier. Kort daarna meldde de Rabobank dat er sprake was van fraude en trok de bank de handen subiet van O&H Concepts af.

Als je naar de documenten kijkt, heeft Sedat S. gelijk , zegt Rijnenberg. Ik heb bankafschriften van de Rabobank waarop S. naam en het ING-rekeningnummer van S. staat waarvan het geld is overgeboekt. En dan zegt de ING-bank: S. is hier géén klant en heeft hier nog nooit een bankrekening gehad. Hoe kun je als niet-klant geld overboeken van een bankrekening waarvan de ING zegt dat het nummer niet eens bestaat?

Incassolek
Woordvoerder Berend-Jan Beugel van Betaalvereniging, die het betalingsverkeer regelt voor banken en verzekeraars, verklaarde in maart tegenover De Twentsche Courant Tubantia, dat zakelijke incasso s door sommige banken via een tussenrekening drie werkdagen worden voorgeschoten. Als dan blijkt dat er niet genoeg geld staat op de rekening van de afzender , wordt het geld weer teruggeboekt. Zo moet het ook bij O&H Concepts zijn gegaan. Maar niet de bank, maar de klanten Rachel Harbantomo en Jeroen Rijnenberg draaien op voor de schade.

Dat incassolek werd in 2002 al blootgelegd door klokkenluider Fons Schirris. Hij schreef er zelfs een boek over ( Het dilemma 1.158.837.115 euro ) en liet door een failliet bedrijf in één dag ruim 700.000 euro afschrijven van negentig zakenrekeningen zonder toestemming van die bedrijven. De Rabobank dagvaardde de klokkenluider, die uiteindelijk door het gerechtshof werd schuldig verklaard zonder strafoplegging. Sindsdien lijkt er bij de banken nog niets veranderd of verbeterd.

Sedat S. (46) werd vrijdagochtend 14 september in Enschede aangehouden door de politie. Hij zit sindsdien wegens bedreiging van personeel van de Rabobank en de ING Bank in voorlopige hechtenis. Zijn gevangenhouding is recent verlengd tot 14 oktober. S. voelt zich ook slachtoffer. Hij houdt vol, dat hij over een rekening bij de ING beschikt waar tientallen miljoenen op staan en dat de bank hem dat geld afhandig heeft gemaakt.

Uitvaartkosten
Ondertussen rouwt Jeroen Rijnenberg om het verlies van de vrouw met wie hij tien jaar samen was. Hij heeft een letselschadejurist in de arm genomen, die probeert de uitvaartkosten op Mediant te verhalen. Rijnenberg heeft de urn met de as van Rachel in augustus laten bijzetten in het graf van haar vader, die in Jakarta begraven is. Hij is er met zijn zus Bianca naar toe gevlogen. Het laatste wat ik voor Rachel kon doen. Mediant moet de kosten vergoeden, vindt hij. Rachel zat daar op een gesloten afdeling, ze had niet de kans moeten krijgen om weg te lopen. In zoverre acht ik Mediant medeverantwoordelijk. De instelling laat in een reactie weten, nooit inlichtingen over patiënten en hun behandeling te verstrekken .
Rijnenberg zegt met een advocaat ook een procedure voor te bereiden tegen de Rabobank en ING Bank. Mijn hele loon gaat op aan advocaten, maar dat maakt me niet uit. Ik geef die banken niet de schuld van Rachels dood, maar hun optreden vormde wel de aanleiding. Ik wil weten hoe het zit. En excuses! Het ING-systeem voor de verwerking van zakelijke machtigingen deugt niet. Daar zitten fouten in.

Rijnenberg verwijst naar de schikking die de ING onlangs heeft getroffen met het Openbaar Ministerie. De bank moet 775 miljoen euro in de schatkist storten om strafrechtelijke vervolging te voorkomen. Criminelen konden ongestoord hun geld via Nederlandse ING-rekeningen laten lopen, omdat de bank zijn controlemechanismes niet op orde had. Zaken gingen boven het naleven van de wet, concludeert het OM na een onderzoek van ruim twee jaar.

Medeplichtig
Verder vindt Rijnenberg dat de Rabobank zijn zorgplicht heeft verzaakt. Toen we er aan de bel trokken over wat er mis ging met die machtigingen, werden we doorgestuurd naar de ING. Maar bij de ING zeiden ze: jullie zijn hier geen klant, dus we zeggen niets. Nee, we waren klant bij de Rabobank, maar daar werden we aanvankelijk als medeplichtigen gezien. Er is door de Rabo-Enschede zelfs een bericht naar de bank van onze doekleverancier in Roemenië gestuurd, waarin stond dat wij oplichters waren. En toen we op het politiebureau in Hengelo aangifte wilden doen tegen de ING, wilden ze die niet opnemen. Jeroen Rijnenberg vraagt zich af waarom de banken blijven zwijgen, zoals hij het noemt. Ik vind dat ik recht heb op een fatsoenlijk antwoord op mijn vragen.

De Rabobank heeft de tekst van dit artikel ingezien en heeft er niets aan toe te voegen. De ING wil niet inhoudelijk reageren, omdat er nog een strafrechtelijk onderzoek naar één van de betrokkenen loopt.

© Newsroom Enschede, de samenwerking tussen TC Tubantia en 1Twente Enschede, foto: Carlo ter Ellen
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.